سیستمهایی که میتوان برای ایجاد یک سقف باربر استفاده کرد بسته به نوع عملکرد سازه ای، مصالح مصرفی و یا تکنیکهای اجرا به دسته های مختلف تقسیم میشوند. اما بطور کلی سیستمهای پرکاربرد در کشور عبارتند از : سقف تیرچه بلوک، سقف دال تیر، سقف عرشه فولادی، سقف پیش تنیده، سقف تیرچه فلزی و سقفهای بتنی دال وافل و دال مجوف.
دراین میان سقفهای بتن مسلح از لحاظ هزینه به صرفه تر از انواع سیستم های سقف فلزی میباشند. سقفهای بتن مسلح یک طرفه نظیر تیرچه و بلوک به دلیل نیاز به کنترل تغییر شکلها و ترکها محدود به دهانه های کوچک میشوند. در صورت استفاده از فضای مجوف در مقطع سقفهای دال بتن دوطرفه، عملکرد سقف به نحوی بهبود بخشیده می شود که می تواند علاوه بر تامین ضوابط کنترلی، در دهانه های بزرگ استفاده گردیده و همچنین در مقایسه با دالهای بتنی مشابه از وزن کمتری برخوردار باشد، سیستم سقف یوبوت بر همین اساس طراحی و تولید گردیده است و توسط استاندارد های بین المللی سازه مورد تایید قرار گرفته است.
هم چنین تکنولوژی سیستم یوبوت در زمینه های انرژی، حریق، آکوستیک و سازه در مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن بررسی شده و در حیطه الزامات مربوطه مورد تایید میباشد.
مقایسه سقف یوبوت با تیرچه بلوک :
- سقف یوبوت تا دهانه حدود 11 متر با حدود ضخامت 30 سانتیمتر قابل اجرا بوده و با افزایش ضخامت سقف امکان اجرای دهانه ها تا 18 متر و بالاتر امکانپذیر میباشد. در صورتی که در سقفهای تیرچه بلوک دهانه های بالاتر از 8 متر تنها با ضخامت 35 سانتیمتر و استفاده از تیرچه دوبل امکان پذیر بوده و در دهانه های بالای 9 متر عملا امکانپذیر نمیباشد،
- سیستم دال مجوف یوبوت به علت عملکرد دوطرفه و وجود دو لایه بتن نسبت به سقف تیرچه بلوک از ارتعاش کمتری برخوردار بوده و برای کاربریهای مختلف عملکرد مناسبتری فراهم مینماید.
- مقاومت به میزان 3 ساعت در برابر آتش سوزی در سقف یوبوت، درحدود دو برابر بیشتر از سقف تیرچه بلوک است زیرا انتقال دما از هر وجه به سمت دیگر به علت عایق بودن سیستم یوبوت، کندتر از سقفهای تیرچه بلوک انجام میگیرد.
- در زمینه انتقال صوت و حرارت به علت وجود فضای خالی و دولایه بودن سقف یوبوت، عملکرد این سیستم نسبت به تیرچه بلوک بهتر و از عایق بندی بالاتری برخوردار است.
- به لحاظ سهولت اجرا، سقفهای یوبوت و تیرچه بلوک نیاز به اکیپ و یا تجهیزات ویژه نداشته و براحتی توسط پیمانکاران آرماتوربندی و قالب بندی قابل اجرا میباشد.
- در سقفهای تیرچه بلوک بویژه در دهانه های بلند، ترکهای در راستای تیرچه پس از بهره برداری ساختمان کاملا مشهود میباشند در حالیکه در سقفهای یوبوت به دلیل عملکرد دوطرفه این مشکل وجود ندارد.
- سقف یوبوت با داشتن دو بال بالا و پایین و جان متعامد سقف با صلبیت بسیار بالا فراهم می آورد که علاوه مزیت در بار زلزله امکان ارتعاش را نیز به سقف نمی دهد این امر اجازه می دهد که دهانه های بلند حتی تا 20متر را با این سازه پوشش داد در حالی که برای استفاده از تیرچه بلوک در دهانه بیش از 7.5 متر و یا بارهای مانند پارکینگ نیاز به تیرچه های دوبل و افزایش هزینه های اجرا می باشد
- در سازه یوبوت ضخامت سقف بسیار کم می شود به عنوان مثال ضخامت سقف در دهانه 12 متر تنها 35 سانتی متر است ولی چناچه از سقف تیرچه بلوک استفاده شود تیرهای آویزدار با حداقل ارتفاع 70سانتی متر بدست خواهد آمد
- سقف یوبوت در نهایت اجرای سقفی صاف و بدون نیاز به سقف کاذب را فرآهم می آورد در صورتی که در سقف تیرچه بلوک به دلیل وجود تیرهای آویزدار نیاز به اجرای سقف کاذب الزامی است
مقایسه سیستم یوبوت با سقف تیردال :
- سقف یوبوت به دلیل مجوف بودن و در نتیجه سبکی وزن در مقایسه با دالهای توپر امکان اجرای دهانه های بلند بدون تیر را دارا میباشد ولی اجرای دهانه های بلند در سیستم تیردال مستلزم اجرای تیرهای آویز در فواصل نزدیک میباشد که نیاز به سقف کاذب را در این سیستم ایجاد مینماید.
- سیستم دال مجوف یوبوت به علت ضخامت بالاتر از ارتعاش کمتری نسبت به دالهای توپر برخوردار میباشد.
- در زمینه انتقال صوت و حرارت به علت وجود فضای خالی و دولایه بودن سقف، عملکرد این سیستم نسبت به سقف تیردال بسیار بهتر و از عایق بندی بالاتری برخوردار است.
- مقاومت به میزان 3 ساعت در برابر آتش سوزی در این سقف، بیشتر از سقف تیردال است زیرا انتقال دما از هر وجه به سمت دیگر به علت عایق بودن سیستم یوبوت، کندتر از سقفهای تیردال انجام میگیرد.
- به لحاظ اقتصادی سقف یوبوت سبک تر و ارزان تر از سقف تیر دال بوده و با در نظر گرفتن هزینه اجرا سقف کاذب، هزینه فضای غیر مفید به دلیل آویز تیرها و نیز هزینه اجرای آویزهای سقف دال تیر در مجموعه هزینه یوبوت بسیار کمتر است.
مقایسه سیستم یوبوت با سقف بتنی پیش تنیده :
سقف یوبوت از قابلیت اجرا در دهانه های بلند برخوردار بوده که در این زمینه با سقفهای پیش تنیده قابل رقابت می باشد. ایجاد دهانه های بلند در دستیابی به طرحهای معماری مطلوب مفید می باشد.
سیستم پیش تنیده جهت اجرا نیاز به گروه اجرایی ویژه و تجهیزات خاص داشته در حالیکه سقفهای یوبوت بدون نیاز به اکیپ و تجهیزات ویژه براحتی توسط گروههای آرماتوربند و قالب بند قابل اجرا میباشند.
سیستم دال مجوف یوبوت به علت ضخامت بالاتر از ارتعاش کمتری نسبت به سقفهای بتنی پیش تنیده برخوردار میباشد.
در زمینه انتقال صوت و حرارت به علت وجود فضای خالی و دولایه بودن سقف، عملکرد این سیستم نسبت به سقف پیش تنیده بسیار بهتر و از عایق بندی بالاتری برخوردار است.
مقاومت به میزان 3 ساعت در برابر آتش سوزی در این سقف، بیشتر از سقف پیش تنیده است زیرا انتقال دما از هر وجه به سمت دیگر به علت عایق بودن سیستم یوبوت، کندتر از سقفهای پیش تنیده انجام میگیرد.
دال های مجوف یوبوت وسقف های پیش تنیده هر دو توانایی اجرایی سازه های با دهانه بلند را دارا هستند مشکل اصلی سقف پیش تنیده در زمینه اجرا و نیز مشکل خیز و ارتعاش است و مزیت آن نازک تر بودن ضخامت سقف می باشد . سقف یوبوت مانند سایر سیستم ها ی بتنی با اکیپ آرماتور بند و قالب بند امکان اجرادارد . و نیز سقف یوبوت با افزایش فاصله بین تارهای بالا و پایین دال های خود به راحتی می تواند خیز وارتعاش را بدون افزایش بتن مصرفی و سنگین کردن سقف کنترل نمایید .
برای اجرای سازه های پیش تنیده در دهانه های بلند به جهت کنترل خیز و ارتعاش ضخامت سقف افزایش می یابد که موجب سنگین شدن سقف میگردد. در ضمن غالبا در این سازه تیرهای آویزدار و کتیبه بیرون زده مشاهده می شود که نیاز به اجرای سقف کاذب را همراه دارد. در ضمن بتن مورد استفاد در سقف های پیش تنیده باید با عیار 400کیلو گرم ساخته شده و تا رسیدن به مقاومت لازم عملیات اجرای سقف متوقف می گردد .
مقایسه سیستم یوبوت با سقف تیرچه فلزی :
- سقف یوبوت از قابلیت اجرا در دهانه های بلند تا 18 متر و بالاتر برخوردار بوده در حالیکه سقفهای تیرچه فلزی حداکثر تا دهانه 12 متر قابل اجرا میباشند.
- سیستم دال مجوف یوبوت به علت عملکرد دوطرفه و وجود دو لایه بتن نسبت به سقف تیرچه فلزی از ارتعاش بسیار کمتری برخوردار بوده و برای کاربریهای مختلف عملکرد مناسبتری فراهم مینماید.
- در زمینه انتقال صوت و حرارت به علت وجود فضای خالی و دولایه بودن سقف، عملکرد این سیستم نسبت به سقف تیرچه فلزی بسیار بهتر و از عایق بندی بالاتری برخوردار است.
- مقاومت به میزان 3 ساعت در برابر آتش سوزی در این سقف، بالاتر از سقف تیرچه فلزی است زیرا المانهای باربر سقف تیرچه فلزی به سرعت در معرض حرارت آتش سوزی قرار می گیرند.
مقایسه سقف یوبوت با سقف عرشه فولادی :
- سقف یوبوت از قابلیت اجرا در دهانه های بلند تا 18 متر و بالاتر را در دوجهت برخوردار بوده در حالیکه سقف عرشه فولادی به علت عملکرد یک طرفه دال تنها در یک جهت امکان اجرای دهانه بلند را دارد. ایجاد دهانه های بلند در دستیابی به طرحهای معماری مطلوب مفید می باشد.
- سیستم دال مجوف یوبوت به علت عملکرد دوطرفه و وجود دو لایه بتن نسبت به عرشه فولادی از ارتعاش بسیار کمتری برخوردار بوده و برای کاربریهای مختلف عملکرد مناسبتری فراهم مینماید.
- در زمینه انتقال صوت و حرارت به علت وجود فضای خالی و دولایه بودن سقف، عملکرد این سیستم نسبت به عرشه فولادی بسیار بهتر و از عایق بندی بالاتری برخوردار است.
- مقاومت به میزان 3 ساعت در برابر آتش سوزی در این سقف، بسیار بالاتر از سقف عرشه فولادی است زیرا المانهای باربر سقف عرشه، فلزی بوده و به سرعت در معرض حرارت آتش سوزی قرار می گیرند.
- سقف کامپوزیت و یا عرشه فولادی در هر دهانه ای نیاز یه اجرای سقف کاذب دارد و این هزینه به سایر هزینه های سقف اضافه خواهد شد در حالی که یوبوت با ایجاد سقف تخت در تراز زیرین علاوه بر سهولت اجرای تاسیسات نیاز به سقف کاذب ندارد .
- از لحاظ اقتصادی هزینه اجرای سقف یوبوت پایین تر از سقف عرشه فولادی می باشد.
- مزیت سقف عرشه فولادی سرعت بالای اجرای آن در سازه های فلزی می باشد.
مقایسه سیستم یوبوت با سقف وافل :
- سقف یوبوت از نظر عملکرد سازه ای و قابلیت اجرا در دهانه های بلند مشابه سقفهای وافل میباشد. ایجاد دهانه های بلند در دستیابی به طرحهای معماری مطلوب مفید می باشد.
- سقفهای وافل به علت وجود حفره های خالی در زیر سقف، نیاز به اجرای سقف کاذب داشته در حالیکه در سیستم یوبوت چنین الزامی وجود ندارد.
- در زمینه انتقال صوت و حرارت به علت وجود فضای خالی و دولایه بودن سقف، عملکرد این سیستم نسبت به سقفهای وافل بسیار بهتر و از عایق بندی بالاتری برخوردار است.
- مقاومت به میزان 3 ساعت در برابر آتش سوزی در این سقف، بیشتر از سقف وافل است زیرا انتقال دما از هر وجه به سمت دیگر به علت عایق بودن سیستم یوبوت، کندتر از سقفهای وافل انجام میگیرد.
- سقف وافل به علت یک لایه بودن مقاومت بسیار کمتری در برابر آتش سوزی نسبت به سقف دو لایه یوبوت دارد
- هزینه اجرای سقف وافل نزدیک به سقف یوبوت می باشد. سقف وافل هزینه اجرای بالاتر و هزینه های بالای اولیه خرید قالبهای خاص را دارد لیکن به علت بار مرده کمتر سازه سبک تری نسبت به یوبوت خواهد داشت. لذا در مجموع هزینه های هر دوسقف نزدیک به یکدیگر خواهد بود.
مقایسه سیستم یوبوت با سقف کوبیاکس :
- سقف کوبیاکس از نظر عملکرد سازه ای، ارتعاش پایین، عایق بودن صوت و حرارت و مقاومت در برابر آتش سوزی مشابه سیستم یوبوت میباشد.
- سقف یوبوت از قابلیت اجرا در دهانه های بلند تا 18 متر و بالاتر برخوردار بوده در حالیکه مطابق مرکز تحقیقات مسکن سیستم کوبیاکس مجاز به اجرا تا دهانه حداکثر 8 تا 10 متر میباشد. و بصورت موقت از مرکز تحقیقات مجوز اجرای سقف بالاتر از این دهانه ها را دریافت نموده اند.
- مشکل سازه ای سقف کوبیاکس در کم بودن جان برشی بتن مابین گوی ها (نزدیک به 5 سانتی متر) می باشد که این مشکل در جان برشی یوبوت با توجه به امکان تغییر سایز از 12 تا 18 سانتی متر وجود ندارد.
- مصرف بتن در سیستم کوبیاکس یا سیستمهای کروی بیشتر از سقف یوبوت بوده و در نتیجه بار مرده بیشتری نسبت به سقف یوبوت دارند.
- قفسه های فلزی که در سیستم کوبیاکس یا سیستمهای کروی استفاده میشوند هیچگونه نقش مقاومتی نداشته و صرفا جهت حمل و نقل و جایگذاری بلوکها مورد استفاده قرار میگیرند.
- از مشکلات اصلی سقف کوبیاکس حمل ونقل آن و جاگیر بودن در هنگام حمل و دپو مصالح می باشد در حقیقت در این سیستم هوا حمل می شود در حالتی که در قالب های ماندگار یوبوت با داخل هم قرار گرفتن حجم بسیار کمی در حمل و نقل و دپو مصالح اشغال می کند .
- در نتیجه سه موضوع قبل سقف کوبیاکس از لحاظ هزینه ای گرانتر از سقف یوبوت خواهد بود.
جدول مقایسه کیفی خصوصیات سقفهای مختلف |
|||||
| یوبوت | تیرچه بلوک | دال تیر | پیش تنیده | ||
| 1 | امکان پوشش دهانه بالای 10 متر | دارد | ندارد | دارد | دارد |
| 2 | سرعت اجرا | زیاد | متوسط | کم | کم |
| 3 | سهولت اجرا | زیاد | کم | کم | کم |
| 4 | ارتعاش سقف | ندارد | کم | ندارد | متوسط |
| 5 | مقاومت در برابر حریق | زیاد | کم | کم | کم |
| 6 | مقاومت در برابر انتقال صوت | زیاد | کم | کم | کم |
| 7 | هزینه اجرا | متوسط | کم | زیاد | زیاد |
| 8 | نیاز به اجرای سقف کاذب | ندارد | ندارد | دارد | ندارد |
| 9 | هزینه کلی برای دهانه بلند | کم | زیاد | زیاد | زیاد |
سقف تیرچه بلوک در دهانه های بلند به علت وجود تیرهای آویز از سرعت و سهولت اجرای پایینتری برخوردار بوده و به اجرای سقف کاذب نیاز دارد.